Fotografia artystyczna wciąż pozostaje w cieniu innych sztuk, takich jak malarstwo czy rzeźba. Nie oznacza to jednak, że w tym rynku nie drzemie ogromny potencjał – zarówno artystyczny, jak i inwestycyjny. Obecnie jest to wysoce wyspecjalizowana nisza, a rynek ten, szczególnie w Polsce, jest dopiero na początkowym etapie swojego rozwoju. Ta sytuacja ma jednak swoje zalety, takie jak brak korelacji z rynkami finansowymi, małe ryzyko spekulacji, a przede wszystkim ogromny, nieodkryty potencjał artystów, których prace według ekspertów są nadal mocno niedoszacowane. Wraz ze wzrostem zainteresowania i potencjalnych odbiorców fotografii artystycznej, jej ceny będą  również wzrastać w nadchodzących latach, co stanowi o wysokim potencjale inwestycyjnym.

To bardzo dobry moment, aby zainteresować się zakupem zdjęć polskich artystów. Wciąż jeszcze istnieje możliwość zakupienia wyjątkowych perełek po bardzo okazjonalnych cenach. Ta sytuacja może się jednak bardzo szybko zmienić. Pomimo faktu, że w 2018 roku sprzedaż fotografii na aukcjach stanowiła jedynie niewiele ponad 1 proc. obrotów na rynku sztuki, wiele instytucji i organizacji skutecznie edukuje kolekcjonerów w tym zakresie, a aukcje dedykowane fotografii są coraz częstsze i budzą coraz większe zainteresowanie.

Rynek fotografii artystycznej pod wieloma względami dzieli cechy rynku sztuki inwestycyjnej. Podobieństwa widać przede wszystkim w strukturze popytu i podaży – ograniczona podaż, przy jednocześnie wzrastającym popycie, powoduje stabilny wzrost cen tego typu prac. Podobnie jak w przypadku inwestycji w malarstwo czy rzeźbę, najlepszą stopę zwrotu można osiągnąć zakładając długi horyzont czasowy inwestycji i kupując dzieła artystów zanim jeszcze osiągną dużą popularność na aukcjach. Do sprawnego poruszania się na tym rynku niezbędna jest ekspercka wiedza i doświadczenie. Na początku naszej przygody z fotografią artystyczną warto skorzystać ze wsparcia firm specjalizujących się w doradztwie w zakresie inwestowania w sztukę, chociaż z czasem początkujący kolekcjonerzy wyrabiają sobie swój własny gust i potrafią znacznie lepiej ocenić wartość artystyczną i kolekcjonerską kupowanych prac.

Fotografię wśród pozostałych dziedzin sztuki wyróżnia fakt, że jej ocena wymaga dość specyficznej wiedzy technicznej. Chodzi m.in. o technikę wykonania czy ilość wykonywanych odbitek, które mają duży wpływ na wartość danej pracy. Aby dana fotografia była wartościowa pod względem kolekcjonerskim i inwestycyjnym, musi spełniać określone wymagania. Największą wartość kolekcjonerską niosą prace, które posiadają własnoręczną sygnaturę autora, wraz z tytułem, datą oraz edycją (jeżeli takową posiada).

Dla potencjalnego odbiorcy cenne są również informacje na temat formatu dzieła, techniki wykonania oraz kategorii danej fotografii. Dokumentacja zawierająca powyższe informacje stanowi cenny dodatek do inwestycji. W niektórych przypadkach warto również postarać się o dokument potwierdzający prowiniencję dzieła, wykonany przez niezależnych ekspertów. Istotne jest też datowanie odbitek – mogły powstawać na przestrzeni nawet kilkunastu lat po wykonaniu oryginalnego zdjęcia, a te wykonane najwcześniej są zazwyczaj najbardziej wartościowe. Potencjalny klient powinien zwrócić również uwagę na jakość zachowania fotografii.

Jeżeli jesteś zainteresowany inwestycjami w dzieła sztuki zachęcamy do kontaktu z doradcami Art Banking. Oferujemy naszą wiedzę, doświadczenie i wsparcie w procesie zakupu i sprzedaży dzieł sztuki, gwarantując najwyższą jakość usług.

Skontaktuj się z doradcą Art Banking i dowiedz się więcej.

Sztuka i biznes coraz częściej idą ze sobą w parze, nie tylko w kontekście finansowym i inwestycyjnym. Coraz więcej firm decyduje się zaimplementować dzieła sztuki w swoich przestrzeniach, budując w ten sposób wizerunek miejsc i marek. Twórczość artystyczna w przestrzeniach komercyjnych to nie tylko sposób na podniesienie prestiżu, ale również na polepszenie samopoczucia i produktywności osób, które z danej przestrzeni korzystają. Dowodzą tego badania przeprowadzone przez organizacje BCA i IAPAA, z których wynika, że 64% ankietowanych uważa, że sztuka w miejscu pracy pobudza ich kreatywność, a aż 78% z nich wskazało, że pomaga im obniżyć poziom stresu. Nic więc dziwnego, że dzieła sztuki możemy spotkać w coraz większej liczbie biurowców, hoteli czy centrów handlowych.

Jednym z najbardziej znanych przykładów połączenia świata sztuki z komercyjnym wnętrzem jest centrum handlowe Stary Browar w Poznaniu. Od samego początku miał być miejscem, w którym sztuka będzie mocno wyeksponowana i będzie stanowiła integralną część identyfikacji marki. Przestrzeń budynku jest wypełniona instalacjami artystycznymi, m.in. kinetycznym, inspirowanym ciałami owadów obiektem pt. „Opertus Lunula Umbra” autorstwa U-Ram Choe, czy monumentalną rzeźbą „Thsuki-no-hikari” Igora Mitoraja w holu głównym. Część prac jest użytkowa i dostępna, jak np. czarno-biała marmurowa ławka Piotra Kurka pt. „Konflikt między dobrem a złem”

Popularnym przykładem obiektu biurowego, w którym sztuka pełni bardzo istotną rolę, jest biurowiec Bobrowiecka 8 w Warszawie, w którym znajdują się pracę z prywatnej kolekcji Anny i Jerzego Staraków. W budynku, zgodnie z koncepcją „Kultury wpisanej w przestrzeń”, zaprezentowana jest część kolekcji polskich artystów współczesnych, m.in. Wilhelma Sasnala, Piotra Ulańskiego, Maurycego Gomulickiego czy Zbigniewa Rogalskiego.

Największa kolekcja sztuki korporacyjnej na świecie należy natomiast do niemieckiego banku inwestycyjnego Deutsche Bank, który posiada ok. 60 tys. dzieł sztuki w 900 biurach w 40 krajach.

Powyższe przykłady pokazują, że firmom opłaca się inwestować we wdrożenie sztuki w ich przestrzenie użytkowe. Robią to nie tylko aby zwiększyć swój prestiż czy wykreować określone skojarzenia z marką u odbiorców. Sztuka może również poprawić samopoczucie, zmniejszyć stres i poprawić wydajność pracowników.

Codzienny kontakt z dziełami angażuje ich na poziomie intelektualnym, co może mieć również korzystny wpływ na ich kreatywność. Estetyczna przestrzeń do pracy dodaje energii i motywacji, zachęca do przychodzenia i korzystania z biura na co dzień, co jest szczególnie istotne w kontekście strategii zatrzymania pracowników. Wchodząc do biura wypełnionego ciekawymi pracami czują się, jakby wchodzili do galerii sztuki. Spędzając w pracy 8 godzin łatwo o rutynę i znudzenie, a sztuka angażuje pracowników, dostarczając wrażeń i emocji. Szczególnie dzieła sztuki kinetycznej i interaktywnej zdobywają coraz większą popularność jako narzędzia wprowadzające dynamizm i zapewniające potrzebne oderwanie od stresujących zajęć.

Zaaranżowanie wnętrz biurowych i komercyjnych z wykorzystaniem dzieł sztuki niesie wiele korzyści, które zarządcy i właściciele muszą wziąć pod uwagę, jeżeli chcą skuteczniej przyciągnąć i zatrzymać swoich klientów i pracowników.

Ludzie kupują sztukę z wielu powodów – najczęściej dla wrażeń artystycznych i estetycznych, do dekoracji domu lub uświetnienie swojej kolekcji. W takim przypadku zarówno tematyka dzieła, jego forma czy też nazwisko artysty nie ma aż tak dużego znaczenia, jak gusta i możliwości finansowe kupujących. Istnieje jednak spora część nabywców, która traktuje zakup sztuki jako inwestycję. Wielu inwestorów doświadczonych na rynkach finansowych wciąż podchodzi do art. Bankingu z pewną dozą nieufności. Istotną przyczyną takiego stanu rzeczy jest z pewnością niski stopień wiedzy na temat rynku sztuki i brak profesjonalnego wsparcia. Firma Art Banking wspiera swoich klientów w tworzeniu kolekcji i wyborze najlepiej rokujących pod względem inwestycyjnym prac.

Na jakie czynniki powinno się zwracać uwagę, oceniając wartość inwestycyjną dzieł sztuki?

– Jednym z najważniejszych czynników determinujących wartość danego dzieła jest jego twórca. Jego popularność, bogata historia wystawiennicza i udana sprzedaż na aukcjach i w galeriach wskazują na wysoki potencjał inwestycyjny prac danego artysty. Istotne dla wartości pracy są również: jej stan, autentyczność oraz historia – mówi Krzysztof Maruszewski, prezes Stilnovisti. – Duże znaczenie mają też czynniki rynkowe, takie jak obecnie występujące trendy i popyt. Rynek dzieł sztuki jest bardzo specyficzny, rządzi się swoimi prawami, które trzeba dobrze poznać. To rynek wzrostów, ale także ryzyka, dlatego wymaga od inwestora doskonałego wyczucia, cierpliwości i wiedzy – dodaje.

Osoby, które nie czują się pewnie w tej dziedzinie lub którym brakuje czasu, mogą skorzystać z fachowej pomocy firm specjalizujących się w art bankingu. Samodzielne inwestowanie w sztukę wymaga znajomości tematu, czasu i nie należy do najłatwiejszych. Nieustannie należy śledzić trendy, brać udział w wernisażach, aukcjach i dopiero wtedy można liczyć, że osiągnie się sukces.

Rynek produktów alternatywnych, takich jak dzieła sztuki, jest trudny i wymaga fachowej wiedzy. Sztuka jest dla cierpliwego inwestora, który jest gotowy czekać 10, 20 lub więcej lat, aby inwestycja przyniosła zadowalające zyski. Z drugiej strony, jest to branża odporna na kryzys, dlatego inwestorzy chętnie wykorzystują inwestowanie w sztukę do zdywersyfikowania swojego finansowego portfela. W Art Banking rekomendujemy długoterminowe inwestycje w dzieła dające najwyższe możliwości wzrostu wartości, uwzględniając przy tym indywidualne preferencje inwestora.

Najnowszy raport portalu Artnet.com pokazuje, że rynek sztuki przestaje być zdominowany przez klasyków. W galeriach i na aukcjach coraz częściej pojawiają się prace artystów współczesnych, w tym takich, którzy swoją przygodę ze sztuką zaczynali od graffiti, projektowania zabawek czy ubrań. Według danych z bazy Artnet Price Database wśród artystów, którzy zanotowali największy wzrost zainteresowania użytkowników portalu w ciągu ostatnich 15 lat są np. KAWS (nr 1), Mr. Brainwash (nr 6) czy Banksy (nr 7) – artyści wywodzący się ze sztuki ulicznej. Z kolei spośród 150 artystów o największym zainteresowaniu użytkowników od 2005 r., tylko jeden nie kwalifikuje się jako powojenny (czyli urodzonych między 1911 a 1944 rokiem) lub współczesny (artyści urodzeni po 1945 roku): teoretyk kolorów abstrakcyjnych Josef Albers (1888–1976), który zajmuje 73. miejsce.

Rozwój „streetart’u” z pewnością byłby zaskoczeniem dla kolekcjonerów, którzy jeszcze pod koniec lat 80. walczyli o Van Gogha. Jeszcze pod koniec lat siedemdziesiątych rynek sztuki współczesnej praktycznie nie istniał. Wszystko zmieniło się w latach 80. XX wieku, podczas których sprzedawcy sztuki w dużej mierze zaczęli opowiadać się za odważnymi dziełami współczesnych artystów. Duży wpływ na to zjawisko miał wzrost zamożności społeczeństwa, a przez to popytu na sztukę.

Współczesnej sztuce sprzyjały również uwarunkowania społeczne. Gwałtowny rozwój pop kultury i środków masowego przekazu sprawił, że coraz więcej młodych artystów miało okazje pokazać swoją sztukę szerszej publiczności. Celebryci i globalne marki zaczęły współpracować z artystami. Obecnie sztukę wielu znakomitych twórców możemy zobaczyć na okładkach magazynów, butach Nike czy torebkach Louis Vuitton, a także w kampaniach reklamowych i wielu innych miejscach. Częstszy kontakt odbiorców ze sztuką nowoczesną wpłynął na jej popularność.

Ale czy ogromny wzrost zainteresowania sztuką współczesną koreluje z dużym wzrostem sprzedaży? Potwierdzenie tej tezy możemy znaleźć w analizie wyników aukcji w ciągu ostatnich 30 lat. Artyści urodzeni po 1945 roku zdobyli większy udział w rynku aukcyjnym niż jakikolwiek inny segment w ciągu ostatnich trzech dekad, z zaledwie 0,8 procent całkowitej wartości sprzedaży w 1988 roku do 13,7 procent w 2018 roku. To wzrost o 1700 procent.

Możemy spodziewać się, że ten trend będzie się utrzymywał dalej. Prace współczesnych artystów sprzedają i będą sprzedawać się dobrze w najbliższych latach, co czyni je bardzo dobrą inwestycją.